Cùng lúc mắc Covid-19 và các virus cúm, phế cầu có thể gây tổn thương nặng trên các mô phổi, đe dọa tính mạng bệnh nhân.
Vào ngày 17/4 vừa qua, thai phụ Mai Anh (29 tuổi) đã được chẩn đoán mắc Covid-19 và cúm A sau khi đi khám vì sốt cao, ho và khó thở. Vì suy hô hấp nghiêm trọng, Mai Anh đã được điều trị bằng thuốc kháng virus cúm và thở máy. Sau 3 ngày điều trị, tình trạng sức khỏe của Mai Anh được cải thiện và cô được theo dõi sát sao cùng thai nhi của mình.
Một trường hợp khác là ông Nguyễn Tấn (60 tuổi), người có tiền sử hút thuốc lá, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), cao huyết áp và từng bị xơ phổi sau khi mắc Covid-19. Ông Tấn đã được đưa đến bệnh viện trong tình trạng khó thở nhiều. Sau khi thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán, bác sĩ đã phát hiện ra ông Tấn bị viêm phổi nặng do phế cầu khuẩn, có khối áp xe bên phổi phải và tràn dịch màng phổi.
Các bác sĩ cho biết ông Tấn bị hậu quả tăng đông máu bất thường sau khi mắc Covid-19, gây hình thành các cục máu đông nhỏ li ti, gây tắc mạch máu nhỏ trong phổi, gây tổn thương và tạo thành các ổ nhiễm trùng. Điều này làm cho vi khuẩn phế cầu có điều kiện để xâm nhập vào cơ thể.
Từ đầu tháng 4, Bộ Y tế đã ghi nhận số lượng ca mắc Covid-19 tăng trở lại trên toàn quốc. Hầu hết các bệnh nhân đợt này có triệu chứng nhẹ, tương tự như trước đây như ho, sốt, mệt mỏi, đau cơ thể và được theo dõi điều trị tại nhà. Tuy nhiên, hầu hết các ca nặng, phải nhập viện và sử dụng máy thở đều thuộc nhóm nguy cơ cao như người cao tuổi, người mắc bệnh nền, người bị suy giảm miễn dịch và phụ nữ mang thai…
Người bệnh Covid 19 đồng nhiễm virut cúm đang điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM.
TS-BS Nguyễn Anh Dũng, Trưởng khoa Phẫu thuật Tim mạch – Lồng ngực, Bệnh viện đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết việc mắc Covid-19 hoặc có di chứng hậu Covid-19 đồng thời mắc các bệnh đường hô hấp khác có khả năng làm cho bệnh diễn tiến nặng. Theo ông Trương Hữu Khanh, Phó Chủ tịch Liên chi Hội Truyền nhiễm TP HCM, nhiều người mắc Covid-19 và tử vong không chỉ do nCoV mà còn do bội nhiễm các virus, vi khuẩn khác như cúm, phế cầu khuẩn. Những tác nhân này tồn tại sẵn trong hầu họng và không khí, sẽ chực chờ tấn công khi cơ thể suy yếu, đặc biệt là ở những người lớn tuổi, người có bệnh nền. Theo một nghiên cứu mới đăng tải trên tạp chí y khoa Lancet vào tháng ba, người trưởng thành nhập viện nhiễm đồng thời nCoV và virus cúm có nguy cơ bệnh nặng phải thở máy cao gấp 4 lần và nguy cơ tử vong cao hơn 2,4 lần so với bệnh nhân chỉ nhiễm một trong số các loại virus hô hấp.
Người bệnh mắc Covid 19 nếu cùng lúc nhiểm virut Cúm hoặc phế cầu gây tổn thương rất nặng cho phổi, nguy cơ tử vong cao
Vì vậy, để phòng ngừa Covid-19 và giảm thiểu tình trạng lây nhiễm đồng thời, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Bệnh tật Mỹ (CDC) khuyến khích mọi người ngoài việc tiêm vaccine Covid-19, cần tiêm vaccine phòng cúm và viêm phế cầu để bảo vệ đường hô hấp, đặc biệt là với nhóm người có nguy cơ cao như trẻ em và người cao tuổi.
Theo BS.CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC, việc tiêm chủng sớm vaccine phòng các bệnh hô hấp như cúm, phế cầu, ho gà trong giai đoạn trước và sau Covid-19 đóng góp vào việc bảo vệ phổi và đường hô hấp, đồng thời giảm thiểu mức độ lây lan và tỷ lệ mắc các biến chứng nặng của Covid-19.
Tiêm vaccine cúm mùa, phế cầu và các vaccine khác để bảo vệ hệ hô hấp cho người cao tuổi
Ngoài ra, các loại vaccine khác như 5 trong 1, 6 trong 1, vaccine Quimi-Hib ngừa vi khuẩn Hib, vaccine Boostrix và Adacel ngừa ho gà – bạch hầu – uốn ván cũng có thể phòng ngừa viêm phổi và các biến chứng nguy hiểm của viêm phổi.
Có nhiều nghiên cứu cho thấy vaccine cúm không chỉ hiệu quả trong việc phòng ngừa cúm với tỷ lệ lên đến 70-90%, mà còn có khả năng giảm tỷ lệ tử vong khi bị nhiễm Covid-19. Vaccine phế cầu 13 có khả năng bảo vệ từ 23-49% chống lại các virus hô hấp liên quan đến viêm phổi, bao gồm cả nCoV. Nó cũng giảm 32% nguy cơ nhập viện và tử vong do Covid-19 ở người trên 65 tuổi.
BS Chính cho biết, đặc biệt, vaccine chống ho gà được chứng minh có khả năng tạo “miễn dịch chéo” với Covid-19, nhờ chứa các thành phần epitope giống nhau, tạo ra các phản ứng chéo, từ đó giúp phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm của Covid-19.
Ngoài việc tiêm vaccine, người dân cũng cần tuân thủ các biện pháp phòng ngừa dịch bệnh như đeo khẩu trang ở nơi công cộng và thường xuyên rửa tay, sát khuẩn. Người có các dấu hiệu ho, sốt, sổ mũi nên hạn chế tiếp xúc với người khác, đặc biệt là những người có nguy cơ cao như trẻ em, người cao tuổi, người có bệnh nền.